Mental Health For All

10th October is World Mental Health Day and we wanted to take the opportunity to raise awareness and drive actions that promote and protect everyone’s mental health as a universal human right. As an organisation, Action for Women places a huge emphasis not only on the mental health of our participants but also of our staff and volunteers. We take our role seriously as an organisation to promote a culture of accountability, responsibility and care to both our participants and staff alike, and to proactively maintain the emotional wellbeing of the team, in an effort to make the complex environment we operate in, much less difficult, more rewarding, and sustainable.

The Mental Health & Psychosocial Support is another anchor pillar of our holistic model at the Pomegranate Project, where we provide no-cost and unlimited (rare in our operational context) 1:1 therapy sessions and targeted group activities to support women fleeing conflict and violence recover from their trauma. We do not place a number on the maximum number of sessions on a person seeking therapy as we believe that disclosures of traumatic experiences require the development of trust which requires time and repeated interactions with stable staff members of the therapeutic team. Majority of our participants have been exposed to armed conflict, where rape is often used as a weapon of war in their own home countries, not to mention traumas and stressors that happen at various stages of their forced migration journeys. Here in Greece, they all want to contribute positively to their new host country and they can definitely reach full potential with the support of mental health professionals and interpreters in our all-women safe space.

Hear from our psychologist, Evangelia Tsipi, about her experience: (Translated from Greek) - Original Greek text below.

This year's theme for World Mental Health Day is 'Our minds, our rights'. Reflecting on these two small but hugely important phrases, my mind was flooded with a whole host of thoughts on the issue of mental health, the mental health of the refugee population and especially the mental health of the women I have had the honour to work with over the last two years, women so different from me but so much the same: Joy, happiness, pain, sorrow, suffering, despair are universal emotions, they nestle in the souls of all of us. I have seen how they grieve in Greece and I have seen through the testimonies of the healers how they grieve in Africa, Lebanon, Iran, Ukraine. Customs and context change, but the pain in the eyes writes itself in all of us. We owe it to ourselves individually and then to society as a whole to help each other in whatever way and means we have, without discrimination, putting aside prejudices and fears and stereotypes that have been cultivated in us for centuries. And where they sow racism, hatred and homophobia, to respond by creating space for knowledge, recognition, acceptance, understanding, solidarity, freedom and love.

Since I started my work at Action for Women, a total of 326 hours of psychotherapy have been conducted with women from different countries. Getting to know them has been an invaluable experience for me, how much these wonderful women have taught me.

At first I wondered how I would understand a person who is so different from me, would she trust me, would she like me? Reality came along and taught me the most beautiful and true thing. Real fighters, real fighters: How I admire them that despite their pain, they look at me with eyes full of sadness mixed with courage and hope and say ' Evangelia, I will live life, even if I limp, I will keep walking and wherever it takes me. I feel I have been reborn, here I have found a purpose to go on, I have found me again. Death is in stagnation, life is in the flow and I will go with it.' This is what N., 18 years old from Congo, had told me.

Many of the clients had no knowledge of mental health issues and many had never received psychological support from a specialist. Do you want to know why the cultural and social context does not promote these issues or why there is still a lot of stigma around mental health issues? Do you want it because it was too expensive and they couldn't afford it? Lots of questions,even more implications of the issue and lots of food for thought on them. These are people who carry trauma from serious circumstances and critical life events that have brought about a breakdown in their mental and physical health. These two are one and the same , they are one. There is no physical health without mental health, and vice versa.

Mental health is fundamental to a good life. Just as all of us should have access to fundamental human rights, such as freedom, equality, etc., so should there be free access to mental health services for all of us, regardless of origin, gender, age, race, socio-economic background, etc. It is time to talk openly about mental health issues and stamp out the stigma around these issues. To talk about unfettered access to it for all individuals and how important it is.

I'd like to end on a happier note: The work in the refugee sector is complex and complicated, it has good days and tough days. But at the end of the day I think about how beautiful it is to see a 'flower' blooming again after a difficult 'winter', a ship sailing to new places, a person putting wings back on their backs and flying off to new experiences with courage, hope and a love of life. And that's because he was given a chance. To that opportunity we all should have equal access...

ORIGINAL Text in Greek:

Το φετινό θέμα για την παγκόσμια ημέρα ψυχικής υγείας είναι το ‘Our minds, our rights’. Αναλογιζόμενη αυτές τις δύο μικρές σε έκταση αλλά τεράστιας σημασίας φράσεις, το μυαλό μου πλημμύρισε από ένα σορό σκέψεις πάνω στο ζήτημα της ψυχικής υγείας, την ψυχική υγεία του προσφυγικού πληθυσμού και δη την ψυχική υγεία των γυναικών με τις οποίες έχω την αγαθή τύχη να συνεργάζομαι τα τελευταία δύο χρόνια, γυναίκες τόσο διαφορετικές από εμένα αλλά και τόσο ίδιες. Η χαρά, η ευτυχία, ο πόνος, η οδύνη, η απόγνωση είναι πανανθρώπινα συναισθήματα, φωλιάζουν στις ψυχές όλων μας. Έχω δει πως θρηνούν στην Ελλάδα και έχω δει μέσα από τις μαρτυρίες των θεραπευομένων πως θρηνούν και στην Αφρική, στο Λίβανο, στο Ιράν, στην Ουκρανία...τα έθιμα αλλάζουν, το πλαίσιο αλλάζει μα ο πόνος στα μάτια ίδιος γράφει σε όλους/όλες/ όλα μας. Οφείλουμε στον εαυτό μας ο καθένας ξεχωριστά και έπειτα στο κοινωνικό σύνολο να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο με όποιο τρόπο και μέσο διαθέτουμε, χωρίς διακρίσεις, αφήνοντας στην άκρη προκαταλήψεις και φόβους και στερεότυπα που μας έχουν καλλιεργηθεί αιώνες τώρα. Και όπου σπέρνουν ρατσισμό, μίσος και ομοφοβικότητα να απαντάμε δημιουργώντας χώρο για γνώση, αναγνώριση, αποδοχή, κατανόηση, αλληλεγγύη, ελευθερία και αγάπη.

Από όταν ξεκίνησα την δουλειά μου στην Action for women, έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 326 ώρες ψυχοθεραπείας με γυναίκες από διαφορετικές χώρες. Η γνωριμία μου μαζί τους είναι για μένα μια εμπειρία ανεκτίμητης αξίας, πόσα πράγματα με έχουν διδάξει αυτές οι υπέροχες γυναίκες. Στην αρχή αναρωτιόμουν πως θα καταλάβω έναν άνθρωπο που διαφέρει σε τόσα με εμένα, θα με εμπιστευτεί, θα με συμπαθήσει? Ήρθε η πραγματικότητα και με έμαθε το πιο όμορφο και αληθινό πράγμα. Πραγματικές μαχήτριες, αληθινές αγωνίστριες .Όπως είπα και πριν, τα συναισθήματα είναι πανανθρώπινα, το πλαίσιο αλλάζει. Πόσο τις θαυμάζω που παρά τον πόνο τους, με κοιτάνε με μάτια γεμάτα θλίψη αναμεμειγμένη με κουράγιο και ελπίδα και μου λένε ‘ Ευαγγελία, εγώ θα τη ζήσω τη ζωή, ακόμη και αν κουτσαίνω, εγώ θα συνεχίσω να περπατάω και όπου με βγάλει. Νιώθω ότι ξαναγεννήθηκα, εδώ ξαναβρήκα έναν σκοπό για να συνεχίσω, βρήκα ξανά εμένα. Ο θάνατος βρίσκεται στην στασιμότητα, η ζωή στη ροή και εγώ θα πάω μαζί της.’ Αυτά μου είχε πει η Ν., 18 χρονών από το Κονγκό.

Πολλές από τις θεραπευόμενες δεν είχαν γνώση πάνω σε ζητήματα ψυχικής υγείας και πολλές δεν είχαν λάβει ποτέ ψυχολογική υποστήριξη από ειδικό. Θες γιατί το πολιτισμικό και κοινωνικό πλαίσιο δεν προωθεί αυτά τα ζητήματα ή γιατί υπάρχει ακόμα μεγάλο στίγμα γύρω από τα θέματα ψυχικής υγείας? Θες γιατί ήταν πολύ ακριβή και δεν είχαν την οικονομικη δυνατότητα να ανταπεξέλθουν? Πολλά τα ερωτήματα,ακόμα περισσότερες οι προεκτάσεις του ζητήματος και πολλή τροφή για σκέψη πάνω σε αυτά. Είναι άνθρωποι που κουβαλούν τραύματα από σοβαρές συνθήκες και κρίσιμα γεγονότα ζωής, τα οποία έχουν επιφέρει κλονισμό στην ψυχική και σωματική τους υγεία. Αυτά τα δύο είναι το ίδιο και το αυτό , είναι ένα. Δεν υφίσταται σωματική υγεία χωρίς την ψυχική υγεία, και αντίστροφα.

Η ψυχική υγεία είναι θεμελιώδης για μια καλή ζωή. Όπως όλοι/ όλες/ όλα μας πρέπει να έχουμε πρόσβαση στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτό της ελευθερίας, της ισοτιμίας κα, έτσι πρέπει να υπάρχει και ελεύθερη πρόσβαση στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας για όλα μας, ανεξαιρέτως καταγωγής, φύλου, ηλικίας, φυλής, κοινωνικο-οικονομικού υποβάθρου κλπ. Είναι καιρός να μιλάμε ανοιχτά για τα ζητήματα ψυχικής υγείας και να πατάξουμε το στίγμα γύρω από αυτά τα θέματα. Να μιλήσουμε για την ανεμπόδιστη πρόσβαση σε όλα τα άτομα σε αυτή και για το πόσο σημαντικό είναι.

Θα ήθελα να κλείσω με κάτι πιο ευχάριστο... Η δουλειά στον τομέα του προσφυγικού είναι σύνθετη και περίπλοκη, έχει καλές και ζόρικες μέρες. Αλλά στο τέλος της ημέρας σκέφτομαι πόσο όμορφο είναι να βλέπεις ένα ‘λουλούδι’ να ανθίζει ξανά μετά από ένα δύσκολο ‘χειμώνα’, ένα πλοίο να σαλπάρει για νέα μέρη, έναν άνθρωπο να φοράει ξανά φτερά στις πλάτες του και να πετάει για νέες εμπειρίες με θάρρος, ελπίδα και αγάπη για τη ζωή. Και αυτό γιατί του δόθηκε μια ευκαιρία. Σε αυτή την ευκαιρία όλοι μας πρέπει να έχουμε ίση πρόσβαση...